III – ZNAKOVI NA SMUČARSKIM TERENIMA I SMUČARSKIM STAZAMA
Član 15.
Ovaj pravilnik propisuje značenje, oblik, boju i dimenzije znakova na smučarskim terenima i smučarskim stazama (u daljem tekstu: smučarski znakovi) kao i način postavljanja.
Član 16.
Na smučarskom znaku kao i na stubu na kome je znak postavljen ne mogu se stavljati nikakva obilježja koja nisu u vezi sa značenjem samog smučarskog znaka.
Član 17.
Na smučarskim terenima ne mogu se postavljati reklamne table, oglasi, oznake, uređaji ili bilo kakvi znakovi koji bi umanjivali uočljivost smučarskih znakva koji su od posebnog značaja za bezbjedno korišćenje smučarskih terena.
Član 18.
Smučarski znakovi su znakovi izričitih naredbi, znakovi opasnosti, znakovi obavještenja i dopunsketable.
1. Znakovi izričitih naredbi
Član 19.
Znakovi izričitih naredbi služe da učesnicima u smučarskim i drugim sportskim aktivnostima stave doznanja zabrane, ograničenja i obaveze kojih se moraju pridržavati.
Znakovi izričitih naredbi su znakovi zabrane i znakovi obaveza.
Član 20.
Znakovi izričitih naredbi imaju oblik kruga. Prečnik kruga znakova izričitih naredbi je 40 cm.
Član 21.
Osnovna boja znakova zabrane je bijela, a osnovna boja znakova obaveza je plava.
Simboli na znakovima zabrane su crne boje, a na znakovima obaveze su bijele boje.
Ivica kruga na znakovima zabrane je jarko crvene boje širine 5 cm.
Član 22.
Znakovi obaveze imaju oblik kruga prečnika 42 cm kome su ucrtani simboli koji označavaju vrstu obaveze.
Osnovna boja znaka je plava, a simboli bijele boje.
Ivica kruga na znakovima obaveze je tamno plave boje, širine 5 cm.
a ) Znakovi zabrane
Član 23.
1. Znak “zatvoreni smučarski teren” (I-1) označava smučarski teren, smučarsku stazu odnosno dio staze na kojoj je zabranjeno smučanje i druge sportske aktivnosti.
2. Znak “zabranjeno sankanje” (I-2) označava smučarski teren ili smučarsku stazu, odnosno dio terena ili staze na kojoj je zabranjeno sankanje.
3. Znak ima više značenja, kao što su “zabranjeno pješačenje u smučarskoj stazi”, “zabranjen pristup”, “zabranjen ulaz” (I-3). Znak nalaže zabranu pristupa, pješačenja i ulaza smučara na smučarski teren, dio smučarskog terena ili smučarsku stazu.
4. Znak “zabrana upotrebe delta-plana” (I-4) označava smučarski teren ili dio smučarskog terena na kojem je zabranjena upotreba delta-plana. Znak “zabrane upotrebe delta-plana” se postavlja na mjestima koja omogućavaju polijetanje i slijetanje delta-plana.
5. Znak “zabranjeno sankanje motornim sankama” (I-5) označava smučarski teren ili dio terena na kome je zabranjena upotreba motornih sanki.
6. Znak “prolaz zabranjen” (I-6) označava smučarski teren ili dio smučarskog terena na kome je zabranjen prolaz.
7. Znak ”zabranjeno smučanje van staze” (I-7) označava dio smučarskog terena ili dio terena na kome je zabranjeno smučanje van staze.
8. Znak “zabranjen transport prtljaga” (I-8) označava da je zabranjen prevoz prtljaga.
9. Znak “zabranjeno ljuljanje” (I-9) označava da je zabranjeno ljuljanje na ski uspinjači.
10. Znak “zabranjen pristup” (I-10) označava da je zabranjen svaki pristup na određenom prostoru smučarskog terena, kao i zabranu ulaska na smučarski teren. Znak postavljen ispred uređaja označava zabranu pristupa uređaju.
11. Znak “zabranjeno smučanje” (I-11) upozorava da je na smučarskoj stazi, odnosno dijelu smučarske staze zabranjeno smučanje.
12. Znak ”zabranjena vožnja sa snoubordom” (I-12) označava da je na smučarskom terenu ili dijelu smučarskog terena zabranjena vožnja sa snoubordom.
13. Znak ”zabranjena jedna noga izvan veza pri silasku sa ski uspinjače” (I-13) i ”zabranjena jedna noga izvan veza pri vožnji ski liftom” (I-14) označava da je zabranjeno vozaču snouborda da jednu nogu oslobađa pri silasku sa ski uspinjača, odnosno pri vožnji ski liftom.
14. Znak ”zabranjena slobodna tehnika” (I-15) označava smučarski teren ili njegov dio na kome je zabranjena slobodna tehnika.
15. Znak „zabranjeno voditi pse” (I-16) označava da je na smučarskom terenu ili njegovom dijelu zabranjena prisutnost psima.
b) Znakovi obaveza
Član 24.
1. Znakovi “obavezan smjer” (II-1, II-2, II-3) označavaju obavezne smjerove kojima se smučari i drugi učesnici aktivnosti na snijegu moraju kretati.
2. Znak ”sigurnosnu šipku iznad glave otvoriti” (II-4) označava obavezu smučara i drugih korisnika ski uspinjača da pri izlazku iz ski uspinjače sigurnosnu šipku otvore i stave u položaj iznad glave.
3. Znak ”sigurnosnu šipku iznad glave zatvoriti” (II-5) označava obavezu smučara i drugih korisnika ski uspinjače da je dužan da pri ulasku u ski uspinjaču šipku koja je iznad glave, zatvori.
4. Znak ”vrhove smučki držati prema gore” (II-6) označava obavezu smučara ili drugog korisnika ski uspinjače da pri vožnji ski uspinjačom vrhove smučki drži prema gore.
5. Znak ”svrstati se u par” (II-7) obavezuje smučare i druge korisnike ski uspinjače da čekaju na ski uspinjaču svrstani u parove.
6. Znak ”čekanje za pojedinačnu vožnju” (II-8) označava mjesto gdje je smučar i korisnik ski uspinjače obavezan da čeka ski uspinjaču.
7. Znak ”skije držati u smjeru vožnje” (II-9) obavezuje smučara i druge korisnike ski uspinjače da skije drže u smijeru vožnje.
8. Znak ”vučna staza ski lifta kod pada mora se odmah napustiti” (II-10 i II-11) upućuje na obavezu smučara da napusti ski lift, na lijevu ili na desnu stranu, kada padne na vučnoj stazi ski lifta.
9. Znak ”skijaški izlaz” (II-12, II-13 i II-14) označava obavezan način izlazka smučara iz ski uspinjače, na lijevu ili na desnu stranu, odnosno lijevo ili desno.
10. Znak ”smučar nakon 10 metara nastavlja kretanje lijevo, odnosno desno” (II-15 i II-16) utvrđuje obavezu smučara i drugih korisnika ski uspinjače da po silasku sa ski uspinjače nastave kretanje lijevo odnosno desno.
11. Znak ”izlazi pješak” (II-17 i II-18) označava da pješak obavezan da izlazi sa ski uspinjače lijevo, odnosno da je pješak obavezan da izlazi desno.
12. Znak ”osloboditi šipku i nastaviti lijevo” (II-19), ”osloboditi šipku i nastaviti desno” (II-20), ”osloboditi šipku i nastaviti desno ili lijevo” (II-21) označava da su smučari dužni da pri oslobađanju šipke na ski uspinjači nastavljaju kretanje lijevo, odnosno desno, a treći znak da kretanje mogu da nastave lijevo ili desno.
13. Znak ”ranac držati naprijed” (II-22) označava obavezu smučara i korisnika ski uspinjače da ranac moraju držati naprijed.
2. Znakovi opasnosti
Član 25.
Znakovi opasnosti služe učesnicima u smučarskim i drugim sportskim aktivnostima na smučarskim terenima da upozore na opasnost koja prijeti na određenom mjestu, odnosno smučarskom terenu ili dijelu smučarskog terena.
Član 26.
Znakovi opasnosti imaju oblik kruga prečnika 40 cm u kome je ucrtan istostrani trougao, a u trouglu je ucrtan simbol, koji označava vrstu opasnosti. Osnovna boja znakova iz prethodnog stava je žuta, trougao crveni, a simbol crne boje. Ivica kruga na znakovima opasnosti je jarko crvene boje širine 5 cm.
Član 27.
1. Znak “opasna krivina” (III-1) se postavlja ispred približavanja krivini ili krivinama koje su opasne po svojim terenskim karakteristikama ili zbog smanjenja preglednosti. Znak “opasna krivina” postavlja se ispred nepreglednog smučarskog terena ili nepreglednog dijela smučarske staze.
2. Znak “opšte opasnosti” (III-2) označava blizinu smučarskog terena, smučarske staze ili dijela smučarske staze na kome učesnicima u smučanju i drugim sportskim aktivnostima prijeti opasnost. Znak “opšta opasnost” se postavlja na mjestu gdje bi mogla prijetiti neka opasnost (odron kamenja, približavanje ski uspinjača i sl.).
3. Znak “raskrsnica” (III-3) označava raskrsnicu dvaju ili više smučarskih staza ili staza sa nekim drugim putem.
4. Znak “sužavanje staze” (III-4) označava približavanje sužavanju smučarske staze. Znak “sužavanje staze” se postavlja ispred mjesta sužavanja, kao što su otvori u ogradama, mostovi, podvožnjaci, putevi sa usjecima i sl.
5. Znak “opasnost od snježnih lavina” (III-5) označava blizinu mjesta gdje prijeti opasnost od snježnih lavina.
6. Znak ”opasnost od pada u provaliju” (III-6) označava mjesto na kome smučar treba da je oprezan jer postoji opasnost od pada u provaliju.
7. Znak ”uređaji za pravljenje snijega” (III-7) upozorava smučare i druge učesnike da se nalaze u blizini uređaja za pravljenje snijega.
Član 28.
Znakovi opasnosti moraju biti postavljeni 30 – 40 m ispred opasnog mjesta tako da ih smučar ili drugi učesnik sportskih aktivnosti može lako uočiti.
Znakovi opasnosti koji se postavljaju privremeno moraju se ukloniti odmah nakon prestanka razloga zbog kojih su bili postavljeni.
3. Znakovi obavještenja
Član 29.
Znakovi obavještenja imaju svrhu da obavijeste smučare o pravcu i stepenu težine smučarske staze i da im daju druga obavještenja, a posebno ona koja su od značaja za bezbjednost na smučarskom terenu.
Član 30.
1. Znak “markacija staze u obliku kruga” (IV-1) označava smučarsku stazu.
2. Znak “telefon” (IV-2) označava blizinu mjesta ili mjesto na kome se nalazi telefonska govornica.
3. Znak ”stanica za prvu pomoć” (IV-3) označava blizinu mjesta ili mjesto na kome se nalazi stanica za prvu pomoć.
4. Znak ”spasilačke saonice” (IV-4) označava blizinu mjesta ili mjesto gdje se nalaze spasilačke saonice.
5. Znak „djeca na prilazu” obavještava smučare i druge korisnike smučarskog terena na kojoj se strani nalaze djeca na prilazu, i to: na lijevoj strani (IV-5), na desnoj strani (IV-6) na prilazu, na desnoj i lijevoj strani (IV-7), te da se djeca nalaze u pratnji (IV-8).
6. Znak ”samoposluživanje – pažnja tanjirasti lift” (IV-9) obavještava da je korišćenje tanjirastog ski lifta na principu samoposluživanja.
7. Znak ”posljednja vožnja” (IV-10) obavještava o vremenu posljednje vožnje ski lifta ili ski uspinjače.
8. Znak ”popis smučarskih staza” (IV-11) označava popis svih smučarskih staza na smučarskom terenu, njihovu težinu, te da li su otvorene ili zatvorene.
9. Znak ”putokaz” (IV-12) označava pravac ispisan naznaku i udaljenost mjesta od znaka.
10. Table za usmjeravanje (IV-13) omogućavaju lakše snalaženje smučara i drugih korisnika smučarskog terena ili njegovog dijela.
11. Znak ”maglena staza” (IV-14) označava smučarsku stazu ili dio smučarske staze koja je često pokrivena maglom i služi učesnicima u smučarskim i drugim sportskim aktivnostima za orijentaciju pravca kretanja. Znak je u obliku kugle prečnika 40 cm čija je jedna polulopta jarko narandžaste boje i označava spoljašnji dio staze, a druga polulopta jarko zelene boje koja označava unutrašnji dio staze. Između polulopti na znaku se nalazi strelica bijele boje koja označava pravac kretanja. Znakovi se postavljaju paralelno sa rubovima staze ili dijela staze koji su često pokriveni maglom. Postavljanje znakova po dužini staze vrši se u zavisnosti od osobine terena, tako da ih učesnici u smučarskim i drugim sportskim aktivnostima mogu u uslovima magle uočiti.
Znakovi obavještenja imaju oblik kvadratnih ili pravougaonih tabli sa stranicama 60×70, odnosno 60×60 izuzev znaka čije dimenzije zavise od broja upisanih staza, znaka koji je u obliku kruga prečnika 40 cm i znaka koji je u obliku kugle prečnika 40 cm. širina ivica znakova obavještenja (IV-2, IV-3, IV-4, IV-5, IV-6, IV-7, IV-8, IV-9, IV-13) je 8 cm.
Član 31.
Osnovna boja znakova obavještenja je plava, a simboli su bijele boje, izuzev znaka ”maglena staza” (IV-14).
Znak ”popis smučarskih staza” (IV-11) pored izgleda utvrđenog u prethodnom stavu, crnom bojom se označava da je staza zatvorena a bijelom da je otvorena, a težina staze se označava sljedećim bojama:
- plava ”laka” do 25% nagiba,
- crvena ”srednja” od 26%-40% nagiba i
- crna ”teška” preko 41% nagiba.
Unutar znaka (IV-1) bijelom bojom je upisan broj kojim je označena smučarska staza cijelom svojom dužinom. Boja ivica znakova obavještenja je tamno plave boje.
4. Dopunske table
Član 32.
Uz znakove izričitih naredbi, opasnosti i obavještenja mogu biti istaknute i dopunske table, kao što su:
1. Dopunska tabla (V-1) označava udaljenost između znaka na koji je postavljena i početka puta odnosno mjesta na koje se znak odnosi ili dužinu dijela puta obilježenog znakom opasnosti ili znakom izričitih naredbi uz koji se ističe dopunska tabla.
2. Dopunska tabla (V-2) označava vrijeme na koje izričita naredba važi, ako ona ne važi neprekidno.
3. Dopunska tabla (V-3) označava početak dijela puta, odnosno mjesta na kome postoji opasnost od neočekivanog nastanka poledice.
Član 33.
Simboli na dopunskim tablama ili drugi natpisi na njima upisuju se prema konkretnoj situaciji na putu.
Član 34.
Osnovna boja dopunske table mora biti ista kao i osnovna boja znaka uz koji se dopunska tabla postavlja, a boja natpisa i simbola na dopunskoj tabli mora biti ista kao i boja natpisa i simbola na znaku uz koji se dopunska tabla postavlja.
Član 35.
Površina dopunske table ne smije biti veća od površine znaka uz koji je postavljena.
Član 36.
Pored smučarskih znakova navedenih u poglavlju III ”Znakovi na smučarskim terenima i smučarskim stazama” (i čl. od 19. do 35.) ovog pravilnika, organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da postavi i druge znakove koje je propisala Svjetska smučarska organizacija (FIS).
IV – KORIŠĆENJE SMUČARSKOG TERENA
Član 37.
Način korišćenja i red na smučarskim terenima ostvaruje se obezbjeđenjem uslova koji omogućavaju bezbjedno smučanje i druge aktivnosti na snijegu:
- da su staze tehnički pripremljene, utabane bez većih udubina i izbočina i da se na njima nalazi dovoljno snijega za bezbjedno smučanje;
- da su postavljeni znakovi izričitih naredbi, znakovi zabrana i znakovi obaveza, opasnosti i obavještenja;
- da je obezbjeđeno spasavanje povrijeđenih lica i organizovana služba prve medicinske pomoći;
- da je obezbjeđen red na smučarskom terenu ili njegovom dijelu;
- da su na smučarskim stazama bezbjednosni uređaji i znakovi u ispravnom stanju i postavljeni tako da ne predstavljaju opasnost za smučare i učesnike drugih aktivnosti;
- da eventualne privremene prekide korišćenja smučarskog terena ili smučarske staze objavi na pogodan način na ulazu u smučarski teren.
Član 38.
Sportsko takmičenje i rekreativno smučanje, smučarska obuka i drugi oblici sportske aktivnosti na smučarskim terenima mogu se vršiti u vrijeme i po vremenskim prilikama u kojima je obezbjeđena sigurnost korisnika smučarskih terena.
Član 39.
Sportsko takmičenje i rekreativno smučanje, smučarska obuka i drugi oblici aktivnosti iz člana 3. ovog pravilnika, kao i sankanje ne mogu se vršiti na smučarskim terenima ili njegovom dijelu:
- ako postoji opasnost od lavina;
- za vrijeme snježne vijavice, kiše, magle zbog koje je smanjena vidljivost i vjetra koji ugrožava bezbjednost vožnje;
- kod visokog snijega – svježeg, koji nije utaban i na snijegu koji je usljed naglog topljenja postao suviše mekan;
- ako na stazama nema dovoljno snijega;
- ako su bezbjednost, uređaji i oznake toliko oštećeni da ne obezbjeđuju sigurnost smučara ili za njega predstavljaju opasnost;
- za vrijeme rada mašina za utabavanje snijega;
- ako nije obezbjeđen red na smučarskom terenu ili njegovom dijelu.
Zabrana iz stava 1. ovog člana traje sve dok traju okolnosti zbog kojih je uvedena.
Član 40.
Vrijeme korišćenja smučarskog terena, razloge privremenog prekida, odnosno zabrane korišćenja i stanje vremenskih i snježnih prilika, organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je objaviti na pogodan način na ulazu u smučarski teren. Organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da o dužim prekidima upotrebe smučarskog terena obavijesti javnost putem sredstava javnog informisanja.
Član 41.
Korišćenje smučarskog terena je dozvoljeno samo ukoliko smučar raspolaže ispravnom smučarskom opremom.
Član 42.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da obezbjedi red na smučarskom terenu radi bezbjednosti smučara i drugih lica na smučarskom terenu, u skladu sa ovim pravilnikom. Organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da na ulazu u smučarski teren na posebnoj tabli istakne osnovne odredbe o redu na smučarskom terenu. Osnovne odredbe u smislu prethodnog stava su: vrijeme korišćenja, radno vrijeme uspinjača ili ski-liftova, obaveza raspolaganja ispravnom smučarskom opremom, upozorenja na eventualne opasnosti usljed vremenskih i snježnih prilika, itd.
Član 43.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da na smučarskom terenu istakne 10 Pravila svjetske smučarske organizacije (FIS):
1. smučar se mora ponašati tako da ne ugrozi ili povrijedi druge smučare;
2. smučar mora da vozi pažljivo i da brzinu i način vožnje prilagodi svojim znanjima i uslovima staze (okoline) i dijelu staze, vremenskim i snježnim prilikama, kao i frekventnosti (gustini smučara) na stazi;
3. smučar treba da druge smučare pretiče, bilo lijevo ili desno, uvijek na takvom rastojanju koje mu daje dovoljno prostora za sve njihove pokrete (kretanja);
4. brzinu vožnje smučar mora prilagoditi svome znanju i prilikama na smučarskoj stazi i broju smučara;
5. smučar kada želi da se uključi u vožnju, na neku stazu ili kada nakon zaustavljanja na stazi nastavlja vožnju obavezan je da se uvjeri, gledanjem iznad i ispod, da može to da učini bez opasnosti po sebe ili druge;
6. smučar se bez nužde ne smije zaustavljati (obustaviti vožnju) na uskim i nepreglednim dijelovima staze a u slučaju pada što je moguće brže oslobodi prostor;
7. smučar u slučaju kada se penje, odnosno vraća uz stazu ili kada pješke silazi za kretanje koristi isključivo ivicu staze;
8. smučar mora poštivati informacije, signale i znakove obavještenja postavljene na skijaškim terenima;
9. kod nesreća smučar je dužan, prema svojim mogućnostima, pomagati unesrećenim;
10. smučar ili učesnik u nesreći je obavezan da svjedoči i da se legitimiše.
Član 44.
Uz tekst pravila iz prethodnog člana, organizacija koja upravlja smučarskim terenom može prikazati određene ilustracije i sa svojom maskotom, a u suprot-nom ispisuje samo tekst. Pravila se ispisuju na velikoj tabli na polaznim stanicama sredstava vertikalnog transporta. Tekst pravila ispisuje se na službenom jeziku Republike Srpske i engleskom jeziku.
V – PRAVA I OBAVEZE SMUČARA
Član 45.
Pored 10 pravila Svjetske smučarske organizacije (FIS), utvrđenih u članu 43. ovog pravilnika, smučar je obavezan:
1. da izabere liniju (pravac, smjer) vožnje tako da smučare koji voze ispred njega ne ugrožava i da je u mogućnosti da blagovremeno izbjegne sudar sa bilo kojom osobom ili objektom ispred sebe;
2. da se u slučaju kada stazu prati ski uspinjača ne penje uz stazu pješke, nego da koristi ski uspinjaču;
3. da poštuje postavljene markacije i signalizaciju;
4. da u slučaju nesreće, nezavisno da li je svjedok ili učesnik, nadležnoj službi organizacije koja upravlja smučarskim terenom (redarskoj ili spasilačkoj) pruži svoje identifikacione podatke;
5. da poštuje uputstva redara;
6. da smuča sa ispravnom i odgovarajućom opremom, a posebno da koristi smučke koje su opremljene sredstvom (vezovi i dr.) koje je u stanju da zaustavi smučku u slučaju da se odvoji od smučara;
7. da ne ostavlja na stazi ili baca na stazu predmete i materijale koji mogu da ometaju ili ugroze bezbjednost drugih smučara;
8. da za smučanje na smučarskom terenu koristi isključivo markiranu stazu, osim u slučaju opasnosti.
Član 46.
Smučar ne smije:
1. smučati na smučarskom terenu, odnosno stazi koji je označen kao zatvoren;
2. na bilo koji način ugrožavati markacije, signalizaciju, stubove ski uspinjače, mašine za pripremu staze i drugu opremu na stazi;
3. smučati na stazi ukoliko je pod dejstvom alkohola, droge ili nekog psihoaktivnog lijeka, odnosno sredstava koja negativno utiču na njegove sposobnosti;
4. napustiti mjesto sudara sa drugim smučarem prije nego što redarskoj službi organizacije koja upravlja smučarskim terenom da identifikacione podatke, osim u slučaju kada je to nužno radi pružanja hitne medicinske pomoći povrijeđenom, u kom slučaju će se nakon predaje povrijeđenog na medicinsko staranje javiti najbližoj redarskoj službi organizacije koji upravlja smučarskim terenom;
5. smučati unazad (natraške);
6. samovoljno postavljati bilo kakve oznake iliostavljati bilo kakve stvari na smučarskom terenu;
7. da se zaustavlja na usponu, na vučnoj stazi ski uspinjače ili bilo kojoj površini, gdje bi zaustavljanjemoglo da ugrozi smučare koji se prevoze;
8. da koristi ski uspinjaču ako ne posjeduje za topotrebno znanje ili sposobnosti.
Član 47.
Smučar je, u cilju osiguranja bezbjednosti, obavezan da se u vezi vožnje ski uspinjače, kao sastavnim dijelom smučanja, pridržava sljedećih pravila:
1. ne smije da djeluje u toku vožnje ski uspinjačom na bilo koji način koji može da utiče na siguran rad i funkcionisanje instalacija ski uspinjače;
2. ne smije da mijenja, premiješta, kvari uređaje i materijal bilo koje vrste koji služi ski uspinjači;
3. ne smije da se penje na pogonske stanice i linijske stubove ili da ometa pristup tim mjestima;
4. ne smije bez opravdanih razloga da aktivira sigurnosne uređaje koji su mu pristupačni, da namjerno aktivira ili zaobiđe sigurnosnu rampu;
5. ne smije da se zakači na praznu vučnu napravu na trasi ski uspinjače, da upotrijebi jednu vučnu napravu za dvije ili više osoba ili da namjerno otpusti vučnu napravu prije mjesta određenog za to ili prije izlazne stanice;
6. ne smije da krivuda duž trase vučenja ski uspinjača, da izlazi iz trase vučenja, da ostaje na trasi vučenja u slučaju pada, da namjerno otpusti i baci vučnu napravu na linijski stub, da sjeda na vučnu napravu ili da zaljulja vučnu napravu na izlaznoj stanici;
7. ne smije da se njiše u sjedištu ski uspinjače, da sjedi kako to nije normalno, da se vozi bez spuštenog sigurnosnog rama, da ne upotrebljava naslon za noge, da iskače iz sjedišta duž trase ski uspinjače i da ljulja sjedište na izlaznoj stanici;
8. ne smije da drži trake štapova na zglobovima ruku;
9. ne smije da se zadržava na izlaznoj stanici;
10. ne smije štapove držati u obje ruke, već samo u spoljnjoj, kako bi se unutrašnjom rukom držao za vučnu napravu ski uspinjače;
11. ne smije da se zaustavlja na usponu, na vučnoj stazi ski uspinjače ili bilo kojoj površini;
12. ne smije na ski uspinjaču da unosi ništa što nije sastavni dio smučarske opreme (konzerve, flaše, kese i dr.);
13. ne smije dok se prevozi žičarom ili ski liftom da baca ili odstranjuje bilo koju stvar, osim ako to radi po nalogu službenog lica;
14. ne smije se ukrcavati na ski uspinjaču koja ima oznaku da je zatvorena;
15. ne smije se ponašati suprotno znakovima i uputstvima postavljenim u skladu sa ovim pravilnikom ili bilo kojoj usmenoj instrukciji (uputstvo ili obavještenje) od strane službenih lica koje se odnosi na bezbjedno korišćenje ski uspinjače, osim ako su te instrukcije suprotne odredbama ovog pravilnika;
16. ne smije da se ukrcava ili iskrcava sa ski uspinjače na mjestima koja nisu za to određena i koja nisu pod kontrolom organizacije koja upravlja smučarskim terenom, osim u slučaju prekida vožnje;
17. ne smije da se sam iskrcava, odnosno ne smije bez nadzora službenih lica korisnika, osim u stanju nužde, sa ski uspinjače koja je stala u toku vožnje;
18. ne smije da koristi ski uspinjaču za prevoz ako nema dovoljno fizičkih sposobnosti ili znanje ili vještine za bezbjedno korišćenje instalacija ski uspinjače, odnosno usluge prevoza;
19. ne smije se ukrcati ako nema pomoć osobe ovlašćene od strane organizacije koja upravlja smučarskim terenom.
Član 48.
Smučar kome je potrebna pomoć jer se nalazi u opasnosti (na primjer ne vidi stazu jer je u magli) ili mu je potrebna hitna medicinska pomoć za pozivanje pomoći koristi tzv. Alpski signal stanja nužde koji se sastoji u davanju vidljivog (foto blic, ogledalo, mahanje) ili čujnog (zvižduk, krik) znaka, šest puta u minuti u pravilnim razmacima, zatim minut pauze, pa ponovno davanje znaka, sve dok ne dođe odgovor. Odgovor na poziv za pomoć daje se sa tri istovjetna znaka u minutu, i minut pauze nakon toga.
VI – ORGANIZOVANJE SMUČARSKIH PRIREDBI
Član 49.
Na smučarskom terenu mogu da se organizuju smučarske priredbe (takmičenja, uključujući treninge i manifestacije) pod uslovima i na način utvrđenim zakonom, ovim pravilnikom, propisima donijetim na osnovu zakona i sportskim pravilima nadležnog granskog sportskog saveza. Sportske priredbe na smučarskom terenu smiju se organizovati samo uz dozvolu organizacije koja upravlja smučarskim terenom. Organizacija koja upravalja smučarskim terenom može da dopusti korišćenje smučarskog terena za organizovanje smučarskog takmičenja samo onom licu koje podnese dokaze o ispunjenosti uslova iz stava 1. ovog člana.
Član 50.
Smučarska staza može da se koristi za takmičenje i treninge za takmičenja samo ako je uređena i homologizovana, u skladu sa zakonom, ovim pravilnikom i odgovarajućim sportskim pravilima i ako je aktom nadležnog organa utvrđeno da ispunjava uslov da se koristi kao takmičarska staza određenog nivoa.
Član 51.
Smučarska staza, koja je pored rekreativnog namijenjena i takmičarskom smučarskom sportu uređuje se tako da ispunjava posebne uslove (visinske razlike, širina i dužna staze, debljina snijega, zaštitne mjere, prepariranje staze, markacija i drugo) utvrđene odgovarajućim međunarodnim (FIS i IBU) i nacionalnim sportskim pravilima. Takmičarska smučarska staza mora za vrijeme korišćenja u svrhu rekreativnog smučanja da bude tako urađena da ispunjava opšte uslove utvrđene zakonom i ovim pravilnikom u pogledu markiranja, signalizacije i preduzimanja mjera koje osiguravaju bezbjednost smučara.
Član 52.
Organizator sportske priredbe preuzima, pored prava i obaveza utvrđenih za sportske priredbe propisima kojima je regulisana oblast sporta i sportskim pravilima nadležnog sportskog saveza, i prava i obaveze koje su zakonom i ovim pravilnikom utvrđene za korisnika smučarskog terena.
Član 53.
Na smučarskoj stazi, odnosno dijelu staze na kome se odvija takmičenje, odnosno trening za takmičenje, pristup u toku održavanja takmičenja i treninga mogu imati samo takmičari i službena lica organizatora.
Član 54.
Pristupne staze za gledalište i gledalište moraju biti određeni, uređeni, vidno obilježeni i ograđeni.
Član 55.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom i organizator priredbe dužni su da po završetku priredbe, a prije nego što se smučarski teren, odnosno staza na kojoj je održana priredba, otvori za javnost, uklone oznake, uređaje, rekvizite i druge stvari postavljene radi održavanja priredbi.
Član 56.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom je obavezna da omogući korišćenje smučarskog terena za organizovanje smučarskog takmičenja koje je, Ministarstvo sporta i omladine uvrstilo u program međunarodnih sportskih takmičenja za čiju se organizaciju obezbjeđuju sredstva u budžetu Republike kao smučarskog takmičenja za koje je u skladu sa zakonom, Ministarstvo utvrdilo da su od interesa za Republiku. Za vrijeme održavanja takmičenja režim rada smučarskog terena mora da se prilagodi potrebama takmičarskih uslova.
VII – SMUČARSKA OBUKA
Član 57.
Smučarsku obuku na smučarskim terenima mogu vršiti samo stručno osposobljena lica koja posjeduju odgovarajući certifikat o stručnoj osposobljenosti. Bliže odredbe o stručnoj osposobljenosti lica koja vrše smučarsku obuku, kao i način osnivanja i funkcionisanja smučarskih škola će se regulisati posebnim pravilnikom, u skladu sa članom 27. Zakona o sportu.
VIII – SLUŽBA SPASAVANJA I SLUŽBA PRVE MEDICINSKE POMOĆI
Član 58.
U toku korišćenja smučarskog terena organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je obezbijediti neprekidan rad službe spasavanja i službe prve medicinske pomoći. U neposrednoj blizini smučarskog terena mora se obezbijediti poseban prostor za prihvat povrijeđenih, sa opremom za pružanje prve medicinske pomoći.
Član 59.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom je dužna obezbijediti, odnosno angažovati službu spasavanja, čiji članovi zadovoljavaju standarde osposobljavanja, utvrđene zakonom, propisima donijetim na osnovu zakona i odgovarajućim sportskim pravilima za gorsku službu spasavanja.
Član 60.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom je obavezna da obezbijedi pružanje hitne medicinske pomoći u sopstvenoj organizaciji ili u saradnji sa odgovarajućom zdravstvenom organizacijom.
Član 61.
Smatra se da je neko lice osposobljeno za pružanje hitne medicinske pomoći ukoliko školska (medicinski tehničar) ili druga priznata osposobljenost daje znanje prve pomoći na nivou koji se dobija na kursu sa odgovarajućim ispitom u organizaciji Crvenog krsta Republike Srpske ili drugoj ogranizaciji u skladu sa zakonom i pravilnikom.
Član 62.
U okviru smučarskog terena organizacija koja upravlja smučarskim terenom je obavezna da obezbijedi mjesto za slijetanje helikoptera za slučaj pružanja hitne pomoći. Mjesto slijetanja helikoptera mora biti minimalne veličine 10h10 metara, s tim da u okolini od 50 metara ne smije biti nikakvih prepreka i pokretnih predmeta. Mjesto za slijetanje helikoptera se, po pravilu postavlja na vrhovima predjela.
IX – RED NA SMUČARSKOM TERENU
Član 63.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom, u skladu sa zakonom i ovim pravilnikom, obezbjeđuje red na smučarskom terenu kojim se omogućava bezbjedno smučanje. Organizacija koja upravlja smučarskim terenom dužna je da na pogodan način na ulasku u smučarski teren istakne osnovne odredbe o redu na smučarskim terenima, u skladu sa ovim pravilnikom.
Član 64.
Organizacija koja upravlja smučarskim terenom je dužna da za vrijeme aktivnosti na smučarskom terenu obezbijedi potreban broj osposobljenih redara, zavisno od veličine i preglednosti smučarskog terena, broja i težine smučarskih staza i ukupnog broja smučara, odnosno drugih lica na smučarskim terenima.
Član 65.
Redarski posao mogu obavljati lica koja imaju naj-manje završenu srednju školu i koja pokažu uspjeh na posebnoj provjeri znanja prema programu koji donosi Ministarstvo, na prijedlog granskog sportskog saveza. Provjera znanja obuhvata poznavanje prava i dužnosti redara i uslove za bezbjedno smučanje na smučarskim terenima, vještinu smučanja i upravljanja spasilačkim saonicama, pružanje prve pomoći i djelimično poznavanje jednog svjetskog jezika. Program provjere znanja sadrži gradivo, pravne izvore i literaturu za svaki predmet iz prethodnog člana.
Član 66.
Provjeru znanja obavlja komisija koju imenuje nadležni organ Republike, grada, odnosno opštine na čijem se području nalazi smučarski teren. Komisija iz prethodnog stava sastoji se od predsjednika i dva člana i njihovih zamjenika. Komisija se obrazuje za period od dvije godine.
Član 67.
Kandidatu za redara koji zadovolji na provjeri znanja izdaje se certifikat.
Član 68.
Prava redara su da:
- odstrani korisnika smučarskog terena koji se ne pridržava pravila bezbjedne vožnje, ne raspolaže ispravnom smučarskom opremom ili pravi nered na ulazu u uspinjaču ili ski-uspinjaču ili je pod dejstvom alkohola,
- preduzme mjere za održavanje javnog reda i mira i sprečava njegovo narušavanje na smučarskom terenu, a slučajeve narušavanja javnog reda i mira odmah prijavi Ministarstvu unutrašnjih poslova, stanici policije ili policajcu.
Dužnosti redara su da:
- kontroliše da li se korisnici pridržavaju pravila vožnje;
- kontroliše da li korisnici raspolažu ispravnom smučarskom opremom;
- sprečava korisnike da bacaju otpatke;
- sprečava na smučarskom terenu, njegovom dijelu i stazi sankanje, letenje delta-planom ili kretanje pješaka, ako to nije odobreno;
- sprečava korišćenje smučarskog terena, njegovog dijela i staze izvan određenog vremena ili u vrijeme kada je izrečena privremena mjera zabrane upotrebe;
- sprečava korisnike smučarskog terena ili druga lica da oštećuju, uništavaju ili uklanjaju znakove na smučarskom terenu;
- provjeri prije početka i za vrijeme upotrebe smučarskog terena, dijela terena i staze da li su pogodni uslovi za smučanje i druge smučarske aktivnosti (visina snijega, naglo topljenje, opasni prelazi, pojava lavina i dr.);
- pruži pomoć povrijeđenim i unesrećenim;
- kontroliše red na ulazu u uspinjače i ski-uspinjače;
- obavijesti organizaciju koja upravlja smučarskim terenom o privremenoj zabrani upotrebe staze ili dijela smučarskog terena na kome održava red;
- obiđe smučarske staze po prestanku njihovog korišćenja i ustanovi da li je neko od korisnika ostao na stazi.
Član 69.
Za vrijeme vršenja dužnosti redar nosi vidno istaknutu identifikacionu karticu sljedećeg izgleda: kartica je štampana na bijelom papiru dimenzija veličine 5×10 centimetara, plastificirana. U gornjem desnom uglu stoji natpis SKI centar u kome je redar zaposlen, a u lijevom uglu nalazi se prostor za fotografiju veličine 2,5×3,5. Ispod slike nalazi se prostor za ime, ime oca, prezime redara i JMBG. U donjem desnom uglu nalazi se mjesto pečata i potpis izdavaoca kartice, a u lijevom vlastoručni potpis redara. Na sredini velikim slovima, na službenom jeziku Republike Srpske, treba da stoji oznaka REDAR.
Član 70.
Korisnici smučarskog terena dužni su da se pridržavaju propisa o redu na smučarskim terenima, naredbi i uputstva redara u skladu sa zakonom, ovim pravilnikom i propisima donesenim na osnovu zakona.
X – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 71.
Odgovarajuće organizacije ili teritorijalne jedinice lokalne uprave kojima je smučarski teren dat na korišćenje, u skladu sa zakonom, dužne su da obezbijede uslove za primjenu ovog pravilnika.
Član 72.
Izmjene i dopune ovog pravilnika vrše se na način i po postupku za njegovo donošenje.
Član 73.
Danom stupanja na snagu ovog pravilnika prestaju da važe Pravilnik o znakovima na javnim smučarskim terenima i smučarskim stazama (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 4/95) i Pravilnik o korišćenju i redu na javnim smučarskim terenima (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 4/95).
Član 74.
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku Republike Srpske”.
